Cho biểu thức M. Rút gọn M và tìm x để biểu thức M nhận giá trị là số nguyên Luyện thi vào lớp 10

Nội dung
  • 1 Đánh giá

Tìm giá trị của x để biểu thức A nhận giá trị nguyên là một dạng toán thường gặp trong đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn Toán được GiaiToan biên soạn và giới thiệu tới các bạn học sinh cùng quý thầy cô tham khảo. Mời các bạn tham khảo.

Bài tập: Cho biểu thức M=\frac{x-2\sqrt{x}}{x\sqrt{x}-1}+\frac{\sqrt{x}+1}{x\sqrt{x}+x+\sqrt{x}}+\frac{1+2x-2\sqrt{x}}{x^2-\sqrt{x}}(với x > 0, x≠ 1)

a) Rút gọn biểu thức M.

b) Tìm x để biểu thức M nhận giá trị là số nguyên.

Lời giải chi tiết:

a) Ta có: M=\frac{x-2\sqrt{x}}{x\sqrt{x}-1}+\frac{\sqrt{x}+1}{x\sqrt{x}+x+\sqrt{x}}+\frac{1+2x-2\sqrt{x}}{x^2-\sqrt{x}}

= \frac{{x - 2\sqrt x }}{{x\sqrt x  - 1}} + \frac{{\sqrt x  + 1}}{{\sqrt x \left( {x + \sqrt x  + 1} \right)}} + \frac{{1 + 2x - 2\sqrt x }}{{\sqrt x \left( {x\sqrt x  - 1} \right)}}

= \frac{{\sqrt x \left( {x - 2\sqrt x } \right)}}{{\sqrt x \left( {x\sqrt x  - 1} \right)}} + \frac{{\left( {\sqrt x  + 1} \right)\left( {\sqrt x  - 1} \right)}}{{\sqrt x \left( {x\sqrt x  - 1} \right)}} + \frac{{1 + 2x - 2\sqrt x }}{{\sqrt x \left( {x\sqrt x  - 1} \right)}}

= \frac{{x\sqrt x  - 2x + x - 1 + 1 + 2x - 2\sqrt x }}{{\sqrt x \left( {x\sqrt x  - 1} \right)}}

= \frac{{x\sqrt x  + x - 2\sqrt x }}{{\sqrt x \left( {x\sqrt x  - 1} \right)}}

= \frac{{\sqrt x \left( {x + \sqrt x  - 2} \right)}}{{\sqrt x \left( {x\sqrt x  - 1} \right)}}

= \frac{{\sqrt x \left( {\sqrt x  - 1} \right)\left( {\sqrt x  + 2} \right)}}{{\sqrt x \left( {\sqrt x  - 1} \right)\left( {x + \sqrt x  + 1} \right)}} = \frac{{\sqrt x  + 2}}{{x + \sqrt x  + 1}}

b) Ta có: M= \frac{{\sqrt x  + 2}}{{x + \sqrt x  + 1}} >0 với mọi x > 0, x ≠ 1

\Leftrightarrow M -2= \frac{{\sqrt x  + 2}}{{x + \sqrt x  + 1}} -2

\Leftrightarrow M -2= \frac{{-2x-\sqrt x   }}{{x + \sqrt x  + 1}} <0

\Leftrightarrow M < 2

Do đó 0 < M < 2

Suy ra để M nhận giá trị nguyên thì M = 1.

\Leftrightarrow  \frac{{\sqrt x  + 2}}{{x + \sqrt x  + 1}} =1

\Leftrightarrow   \sqrt x  + 2 = x + \sqrt x  + 1

\Leftrightarrow   x = 1 (không tmđk)

Vậy không có giá trị nào của x thỏa mãn để M nhận giá trị nguyên.

1. Cách tìm giá trị x để biểu thức nhận giá trị nguyên

Phương pháp 1: Đưa biểu thức về dạng phân thức mà chứa tử thức là số nguyên, tìm giá trị của biến để mẫu thức là ước của tử thức.

Bước 1: Biến đổi biểu thức về dạng A = f\left( x \right) + \frac{k}{{g\left( x \right)}} trong đó f(x) là một biểu thức nguyên khi x nguyên và k có giá trị là số nguyên.

Bước 2: Áp dụng điều kiện cùng với các bất đẳng thức đã được, chứng minh m < A < M trong đó m, M là các số nguyên.

Bước 3: Trong khoảng từ m đến M, tìm các giá trị nguyên.

Bước 4: Với mỗi giá trị nguyên ấy, tìm giá trị của biến x

Bước 5: Kết hợp với điều kiện đề bài, loại bỏ những giá trị không phù hợp rồi kết luận.

Phương pháp 2: Đánh giá khoảng giá trị của biểu thức, từ khoảng giá trị đó ra có các giá trị nguyên mà biểu thức có thể đạt được.

Bước 1: Đặt điều kiện của x để biểu thức A có nghĩa.

Bước 2: Rút gọn biểu thức A.

Bước 3: Đánh giá khoảng giá trị mà biểu thức A có thể đạt được, từ khoảng giá trị đó ta có các giá trị nguyên mà biểu thức A có thể đạt được.

Bước 4: Giải phương trình vế trái là biểu thức A đã rút gọn, vế phải là các giá trị nguyên nằm trong miền giá trị của A, đối chiếu điều kiện và kết luận.

Phương pháp 3: Đặt biểu thức bằng một tham số nguyên, tìm khoảng giá trị của tham số, từ khoảng giá trị đó ta xét các giá trị nguyên của tham số, giải ra tìm ẩn.

Bước 1: Đặt điều kiện của x để biểu thức A có nghĩa

Bước 2: Rút gọn biểu thức A

Bước 3: Đánh giá khoảng giá trị mà biểu thức A có thể đạt được, từ khoảng giá trị đó ta có các giá trị nguyên mà biểu thức A có thể đạt được

Bước 4: Giải phương trình vế trái là biểu thức A đã rút gọn, vế phải là các giá trị nguyên nằm trong miền giá trị của A, đối chiếu điều kiện và kết luận.

--------------------------------

Chia sẻ bởi: Captain
Mời bạn đánh giá!
  • Lượt xem: 121
Sắp xếp theo